Ben jij klaar voor september?

Als specialist op het gebied van toegankelijke online communicatie presenteerde Ronny Hendriks van Opengemeenten de online Flexconnect over de aanstaande toegankelijkheidseisen (EN 301 549 WCAG 2.1 A+AA), die vanaf september gelden. 

Toegankelijkheidseisen per september 2020

Dit besluit richt zich op de vier pijlers waarneembaarheid, bedienbaarheid, begrijpelijkheid en robuustheid. Naast het gemak waarop informatie gevonden en verwerkt dient te worden, wordt ook de inzet van betrouwbare techniek en de ondersteuning ervan meegenomen.

De toegankelijkheidsverklaring

Bij de toegankelijkheidseisen hoort ook de toegankelijkheidsverklaring. Dit document wordt binnen Europa verplicht voor overheden en geeft aan wat de toegankelijkheidsstatus van de applicatie is. Het geeft aan in welke mate de website voldoet aan de toegankelijkheidsnorm. Bovendien wordt in de verklaring opgenomen welke acties genomen worden, inclusief tijdspad wanneer dat gebeurt. Eventuele uitzonderingen moeten hier ook toegevoegd worden met reden waarom er een uitzondering voor gemaakt wordt. Bij de inkoop van diensten van derden dienen de toegankelijkheidseisen als uitgangspunt gehouden te worden. Verstandig is om dit als vaste paragraaf mee te nemen in de inkoopvoorwaarden.

Zoals de privacyverklaring moet ook de toegankelijkheidsverklaring op de website geplaatst worden. Daarnaast kan de verklaring opgenomen worden in het register op toegankelijkheidsverklaring.nl. Dit laatste is (nog) geen verplichting. Omdat het document ondertekend dient te worden door een bestuurder of functionaris, komt toegankelijkheid onder de verantwoordelijkheid van de betreffende persoon te vallen.

Wie gaat dat controleren en wat zijn eventuele gevolgen? 

De verantwoordelijkheid ligt bij elke gemeentelijke organisatie zelf en moet hier zelf op toezien. Monitoring zal provinciaal, landelijk en op Europees niveau gebeuren, maar boetes blijven vooralsnog uit. Voor de verantwoordelijke bestuurder en de organisatie zelf heeft een positieve verklaring mogelijk voldoende waarde om stappen op dit punt te maken.

Test en beoordeling

Resultaten rondom toegankelijkheid kunnen gedeeltelijk automatisch getest en aan het rapport gekoppeld worden. Het handmatig testen blijft onderdeel volgens WCAG-EM methodiek. Deze tests zijn specialistisch en kunnen door specialisten intern of extern uitgevoerd worden. Voor grotere gemeenten zou het interessant kunnen zijn om iemand hiervoor op te leiden. Tijdens de testprocedure worden alle paginasoorten en processen meegenomen in het onderzoek. Ook alle elementen zoals lijsten, video en tabellen. Deze onderzoeken zijn 3 jaar geldig.

Hoe zit het met pdf’s?

De toegankelijkheid van pdf’s is een veel terugkomend onderwerp en het publiceren van documenten buiten HTML moet zo veel mogelijk voorkomen worden. Toch staan er veel pdf’s online. Zijn die voor 2018 gepubliceerd, dan is er geen actie nodig. Op recentere pdf’s wel. Bij het plaatsen van nieuwe bestanden is het goed te overwegen welk bestandtype het meest geschikt is, waarbij de voorkeur uitgaat naar html of eventueel epub. Pdf heeft veel beperkingen.

Bekend raken met de toegankelijkheidsverklaring

In de praktijk blijkt dat de toegankelijkheidsverklaring op plaatsen zelf niet altijd heel toegankelijk is, of vragen oproept over de wijze waarop deze ingevuld moet worden. Om bekend en vertrouwd te raken in het gebruik van de verklaring, organiseert de vereniging TYPO3gem op donderdag 1 oktober een Werkgroep WAT waarin de verklaring op punten doorlopen wordt.

Meld je aan voor de Werkgroep WAT 'De toegankelijkheidsverklaring in beeld'